Enkoderami nazywamy grupę specjalistycznych urządzeń służących do wykonywania określonych pomiarów. Zazwyczaj przy wykorzystaniu enkoderów mierzy się różne parametry maszyn, których wybrane części wykonują w krótkim czasie dużą liczbę ruchów obrotowych wokół własnej osi. Dzięki zastosowaniu enkoderów, można ustalić dokładną liczbę ruchów (pełnych i częściowych), pozycję oraz potencjalne odchylenia w działaniu maszyn. Wśród dostępnych produktów możemy znaleźć kilka grup enkoderów, działających w oparciu o odmienny mechanizm oraz w różnym zakresie „rozdzielczości”.
Dostępne rodzaje enkoderów
Enkodery to coraz częściej stosowane mierniki, znajdujące użytek w kolejnych gałęziach przemysłu. Przede wszystkim, stosuje je w przedsiębiorstwach produkcyjnych i fabrykach – szczególnie w tych, gdzie praca odbywa się przy użyciu urządzeń taśmowych, skomplikowanych linii produkcyjnych lub montażowych, robotów, obrabiarek, rozlewarek lub innych. Urządzenia tego typu pracują nieprzerwanie przez długi okres, a ich efektywność zależy od kilku ważnych czynników, takich jak: precyzja wykonywania wszystkich czynności, właściwe ułożenie poszczególnych elementów maszyn, ich zsynchronizowana współpraca, a także zgodne z ustawieniami tempo pracy. Najmniejsze odchylenie lub usterka mogą mieć wpływ na wydajność pracy maszyny, a nawet doprowadzić do zatrzymania pracy całej linii produkcyjnej.
Wśród dostępnych enkoderów wyróżnić należy dwie główne grupy: są to enkodery inkrementalne, zwane również przetwornikami obrotowo-impulsowymi oraz enkodery absolutne, czyli przetworniki obrotowo-kodowe. Różnią się przede wszystkim sposobem wykonywania pomiaru. Mogą być stosowane zamiennie lub do pomiaru pracy tych samych maszyn.
Enkodery inkrementalne
Enkodery inkrementalne stosowane są głównie do kontroli maszyn, których poszczególne elementy wykonują ruchy obrotowe. Mierniki te pozwalają na pomiar ilości wykonanych pełnych ruchów obrotowych, a także na liczenie wybranych przesunięć kątowych. Wykonywanie pomiaru polega na wygenerowaniu impulsu wyjściowego, który rejestruje zachodzące przesunięcie obrotowe. Każdy wygenerowany impuls odpowiada określonemu kątowi ruchu, a ich ostateczna liczba informuje nas o tym, ile przesunięć obrotowych zostało wykonanych. Im więcej dany enkoder jest w stanie wygenerować impulsów wyjściowych, tym dokładniejszy pomiar uzyskamy. Współczynnik ten nazywany jest rozdzielczością enkodera.
Enkodery absolutne
Enkodery absolutne dokonują pomiaru za pomocą odmiennego mechanizmu. Generują sygnał kodowy, zazwyczaj wyrażony w systemie binarnym (zero-jedynkowym), który odpowiada ułożeniu osi w momencie wyjściowym. Ilość wygenerowanych wartości kodowych odpowiada zarejestrowanym przesunięciom w położeniu kątowym. Im większa ich ilość, tym dokładniejszy będzie uzyskany pomiar. Ten typ enkoderów dzieli się na enkodery jednoobrotowe oraz wieloobrotowe. Pierwsze z nich mogą wykonywać pomiar wyłącznie o pełny kąt 360 stopni. Enkodery wieloobrotowe pozwalają na uzyskanie bardziej szczegółowych pomiarów.
Pomimo różnych sposobów wykonywania pomiarów, enkodery inkrementalne i absolutne są urządzeniami o bardzo zbliżonej konstrukcji oraz niemal identycznym wyglądzie.
Gdzie kupić enkoder?
Osobom poszukującym dostawców enkoderów – zarówno inkrementalnych, jak i absolutnych – polecamy zapoznać się z ofertą sklepu internetowego Hazbi, dostępną na stronie: hazbi.com. Wśród oferowanych produktów znajdują się liczne urządzenia i części stosowane w automatyce przemysłowej: między innymi w konstrukcjach maszyn, taśmach montażowych i produkcyjnych oraz maszynach wielofunkcyjnych. Oprócz enkoderów, Hazbi oferuje także przedłużacze i sprzęgła, służące do obsługi tych urządzeń.
Wszystkie dostępne enkodery zostały precyzyjnie wykonane i nadają się do stosowania w trudnych i szkodliwych warunkach – na przykład podczas pomiaru pracy urządzeń generujących dużą ilość zanieczyszczeń, pyłków, wilgoci oraz wstrząsów mechanicznych. Dzięki niewielkiemu rozmiarowi, pozwalają na dokonywanie pomiarów na wszystkich odcinkach urządzeń taśmowych.
