Miasto w grach

Choć bez wątpienia 29 kwietnia był istotny dla wielu graczy z czysto rozrywkowego punktu widzenia – ukazała się gra, która oferuje rewelacyjną zabawę datę tą należy zapamiętać również dlatego, że po raz pierwszy w nasze ręce został oddany tytuł, który tak wiernie oddaje realia miejskiej metropolii. O tym jak ciekawą i ważną rolę może odgrywać miasto w obrazie (twórczym) wiedzą wszyscy, którzy oglądali filmy Woody Allena. Nowy Jork staje się tam często równie istotny (choć dyskretnie ukryty) co główny bohater.

Oczywiście premiera najnowszego dziecka Rockstara to nie pierwszy raz kiedy przyjdzie nam obcować w grze z miastem. Historia tego intrygującego mariażu jest zapewne stara jak elektroniczna rozrywka. Takie połączenie występowało już wielokrotnie. Początkowo miasto odgrywało rolę co najwyżej drugoplanową stanowiąc tło dla akcji gry. Zależnie od fantazji twórców było ono mniej bądź bardziej sugestywne i przemawiające do wyobraźni gracza.

Miasto jako takie wdarło się do świadomości graczy przede wszystkim dzięki legendarnej dziś serii SimCity autorstwa Willa Wrighta. Tu bez wątpienia zostało ono potraktowane podmiotowo. Było głównym i jedynym bohaterem zabawy. Stając się obiektem naszych wysiłków z jednej strony stawało się nam bliskie, z drugiej jednak strony nigdy nie potrafiłem poczuć w nim ducha metropolii, tego nieuchwytnego czegoś co czuję stojąc pod Wieżą Eiffla, w wąskich praskich uliczkach czy choćby na krakowskim rynku. Perspektywa, z której obserwowałem rozgrywkę w SimCity pozbawiała ów urbanistyczny twór głębi. Nie było w niej nieprzeniknionej plątaniny ulic i zaułków, które tak lubię w wielkomiejskiej dżungli. Nie było też tajemnicy, pytania co kryje się za następnym zakrętem, za budynkiem przed którym stoję – w zamian wszystko było poukładane, odkryte czy wręcz obnażone. Magiczną atmosferę zastąpił Wielki Budowniczy (bo przecież nim byłem!) i jego plan.

Miasta w grach zdecydowanie bardziej wolę oglądać z perspektywy chodnika, kiedy dookoła mnie znajdują się budynki, ulice przecinają pędzące samochody, zaś obok szwendają się zupełnie anonimowi niezwracający na mnie uwagi przechodnie. Tutaj doskonale sprawdza się właśnie model znany z produkcji Rockstara. To właśnie w GTA – Vice City po raz pierwszy zachwyciło mnie miasto (w GTA III wcześniej nie grałem). Całymi godzinami potrafiłem kręcić się po nim, ciesząc oczy różnorodnością tego wirtualnego organizmu. Oczywiście po pewnym czasie schematyczność i powtarzalność napotykanych modeli kłuła w oczy – mimo to bawiłem się doskonale. Miami odwiedziłem jeszcze w Scarface, choć tutaj jakoś mniej czułem ducha miasta. Budynki w większości były zaplombowane zmieniając się tym samym w wirtualne pudełka jedynie otaczające ulice. Zdecydowanie lepiej wyglądało to w przypadku San Andreas gdzie każda z metropolii występujących w grze miała swój oryginalny klimat, a przede wszystkim zachowała unikalne cechy swoich pierwowzorów. Wjeżdżając do Las Venturas czuliśmy ducha stolicy hazardu, sam widok wielkiego czerwonego mostu w San Fierro i pędzących jego ulicami tramwajów przywoływał na myśl San Francisco. W ten sposób miasta nie stanowiły już tylko anonimowego tła mającego pełnić rolę labiryntu ulic dla toczących się policyjnych pościgów. Stały się integralnym elementem gry budującym określony klimat.

Podobnie było z Nowym Jorkiem w Driver – Parallel Lines. Także w tym tytule charakterystyczne budynki czy lokacje miały przywoływać określone skojarzenia i emocje. Budynek Chryslera, Times Square, most brooklyński. Symbolicznego wymiaru nabierał widok dwóch wież w roku 1978 i ich brak w 2006.

Ten sam Nowy Jork w futurystycznym, mrocznym i cyberpunkowym przebraniu wystąpił w Deus Ex. I choć model był mocno uproszczony bez wątpienia klimat niesiony przez tę wizję był niesamowity (szczególnie widok Liberty Island). Była ona na tyle sugestywna, że kiedy w Invisible War znów zobaczyłem podświetloną Statuę Wolności po plecach przeszły mi ciarki. Podobną rolę odegrał Hong Kong z jego pełnymi neonów uliczkami. Najlepszym dowodem na to, jak ważne dla Deus Ex są miasta (z czego świadomie nie do końca zdawałem sobie sprawę) jest zażarta dyskusja na oficjalnym forum DX3 dotycząca tego gdzie powinna zostać umieszczona akcja nowej części. Propozycje obejmują wszystkie większe metropolie – od Mexico City, przez Jerozolimę, Paryż po Władywostok, Moskwę i Tokio.

Kluczową rolę jaką w grach zaczynają odgrywać miasta potwierdza również kampania reklamowa poprzedzająca premierę Assassin Creed. Do znudzenia byliśmy bombardowani prześlicznymi panoramami Jerozolimy obserwowanej przez głównego bohatera. Śmiem twierdzić, że sukces tego tytułu opiera się właśnie na spektakularnej wizualizacji miasta.

Przytoczone przykłady dowodzą, że miasto w grach komputerowych przeobraziło się z drugo- czy nawet trzecioplanowego bohatera w niezwykle istotną część wizji oferowanej nam przez twórców gry. Nie są już tylko tłem, ale czynnikiem odpowiadającym za klimat towarzyszący zabawie, wywołującym emocje i prowokującym działania. Potwierdza to doskonale casus GTA4, a poprze go (mam nadzieję) Fallout 3 z jego postapokaliptyczną wizją zdewastowanych i odbudowujących się metropolii. Najlepszym dowodem tego jak olbrzymie emocje budzi ona wśród graczy jest dyskusja towarzysząca publikacji artworka prezentującego zniszczony Waszyngton.

W świetle tego wszystkiego przed nami ciekawe czasy. Tym bardziej, że na solidną wizualizację i umieszczenie w nich akcji gier czeka cała gama miast Azji i Europy oraz tak egzotyczne miejsca jak Addis Abeba, Kinszasa czy Nairobi.

Miasto jedną z głównych części składowych gier – co o tym sądzicie? Jakie są wasze ulubione metropolie i które tytuły najlepiej oddały ich klimat?